فرمول ها و فرمول نویسی از مهم‌ترین قابلیت‌های calc هستند. فرمول ها، عبارات محاساباتی یا مقایسه‌ای هستند که روی مقادیر عددی یا رشته ای با کمک عملگرها، عملیاتی را انجام میدهند. تابع یکی از امکانات مهم calc است و انجام عملیات را در فرمول ها آسان میکند. پس از آموزش این بخش، هنرجو میتواند: فرمول مورد نظر را در خانه درج کند.

انواع آدرس دهی را تعریف کند و از آن‌ها استفاده کند.
ناحیه ای از کاربرگ ها را نام گذاری کند.
تابع ها را تعریف کرده و از آن استفاده کند.
انواع تابع ها را بشناسد و با تابع های عمومی کار کند.
انواع خطاها را شناسایی کرده و آن‌ها را رفع کند.

فرمول ها، عبارات محاساباتی یا مقایسه‌ای هستند که روی انواع داده‌ها به کمک عملگرها، عملیاتی را انجام میدهند. در calc فرمول ها با علامت مساوی شروع میشوند. هر فرمول (عبارت) میتواند یک یا چند قسمت داشته باشد. اجزای فرمول عبارتند از: ثابت ها، آدرس خانه ها(متغیرها) ،عملگر ها و تابع ها در ادامه این اجزا را به اختصار بررسی میکنیم:

در صورت هرگونه سوال یا مشکل حتما در انجمن مطرح نمایید تا در اسرع وقت پاسخگو باشیم انجمن

محتویات فهرست

ثابت ها

مقادیری هستند که تغییر نمیکنند، مثلاً عدد 190 و یا عبارت درآمد ماهانه. اگر بخواهیم مقدار عدد 200 را به جای 190 استفاده کنیم، باید عدد را در فرمول بازنویسی کنیم.

آدرس خانه ها

آدرس خانه‌ای است که مقدار آن در فرمول استفاده میشود. مثلاً میتوانیم مقدار عدد 200 را در خانه ی A15 درج کنیم و از آدرس A15 در فرمول استفاده کنیم. در این صورت به جای بازنویسی فرمول فقط کافی است که مقدار خانه ی A15 را به مقدار 200 تغییر دهیم.

عملگرها

علامت یا نشانه‌هایی هستند که نوع محاسبات را در یک عبارت مشخص میکنند. عملکرها که میتوانند در فرمول ها به کار ببرید به چهار دسته تقسیم میشوند:

1.عملگرهای محاسبات ریاضی
2.مقایسه‌ای
3.منطقی
4.آدرس خانه ها

انواع تابع ها

تابع ها، فرمول از پیش نوشته شده‌ای است که یک، هیچ یا چند مقدار را به عنوان ورودی میگیرد، عملیاتی را انجام داده و یک، هیچ یا چند مقدار را برمیگرداند. با استفاده از تابع ها فرمول ها ساده‌تر میشوند، به‌خصوص که تابع های از پیش آماده ی زیادی در calc وجود دارند.

مثال1

میخواهیم مساحت یک دایره را با داشتن شعاع آن محاسبه کنیم. مراحل انجام کار به صورت زیر است:

1.خانه ی A2 را برای ورود شعاع در نظر میگیریم. یعنی آدرس خانه ی A2 نشان دهنده ی شعاع دایره است.
2.در خانه ی دیگر مثلاً A3، فرمول زیر را تایپ کنید:
=PI()*A2^2

() PI تابعی است که مقدار π یعنی مقدار … 3/14 را برمیگرداند.

A2 آدرس خانه است که محتوای آن شعاع دایره است.2 ثابت استفاده شده در این فرمول است.

علامت توان رسانی ^ و علامت ضرب *، عملگرهای محاسبات ریاضی در این فرمول هستند.

به عبارت دیگر، شعاع دایره به توان 2 رسیده و در عدد π ضرب می‌شود که همان فرمول محاسباتی دایره است.

عملگرهای محاسبات ریاضی

فرمول ها، عبارات محاسباتی یا مقایسه‌ای هستن این عملگرها بر روی مقادیر عددی عمل میکنند و به ترتیب تقدم در جدول زیر آورده شده‌اند.

عملگرهای محاسبات ریاضی
مثال توضیحات عملگر ریاضی
%20 Percent = درصد %
3 ^ 2 Exponentiation = توان رسانی ^
3 * 3 Multiplication = ضرب *
3 / 3 Division = تقسیم /
3 + 3 Addition = جمع +
3 – 1 Subtraction = تفریق -
-1 Negation = منفی ساز

در فرمول های پیچیده‌تر میتوانید برای تقدم عملگرها از پرانتز استفاده کنید. در پردازش فرمول، ابتدا عبارت های داخل پرانتز به ترتیب تقدم محاسبه میشوند. عملگرهایی که دارای اولویت یکسان هستند از چپ به راست محاسبه میشوند. به عنوان مثال فرمول B3 * 20%= بیست درصد از محتویات خانه ی B3 را محاسبه میکند.

مثال2

میخواهیم ترتیب مراحل انجام محاسبه ی فرمول B3 * 4 / B4 ^ 2 + (A2 – A5 + 2)= را مشخص کنیم. مراحل انجام کار به صورت زیر است:

1.ابتدا مقدار داخل پرانتز را محاسبه کنید. مقدار A5 را از A2 کم کرده و سپس با 2 جمع میکند.
2.مقدار B4 را به توان 2 میرساند.
3.مقدار B3 را در عدد 4 ضرب میکند.
4.حاصل ضرب را تقسیم بر حاصل توان میکند.
5.حاصل تقسیم را با حاصل پرانتز جمع میکند.

مثال3

میخواهیم در calc برای محاسبه ی عبارتفرمولی بنویسیم. مراحل انجام کار به صورت زیر است:

1.ابتدا خانه ی A1 را برای نوشتن فرمول انتخاب میکنیم.
2.نویسه ی = را تایپ میکنیم. قبل از تایپ فرمول، دقت کنید که ترتیب و اولویت اجرا باید به وسیله پرانتز مشخص شود. برای محاسبه ی توان اعداد، میتوانیم از توان کسری استفاده کنیم. برای محاسبه توان دوم میتوان از تابع SQRT نیز استفاده کرد. ما از توان کسری استفاده میکنیم.جذر یعنی 2 به توان کسر یک دوم
3.فرمول را به صورت(تصویر 1:فرمول های محاسبه مثال)تایپ میکنیم. اگر پاسخ را با یک ماشین حساب به دست آوریم، جواب 3/34 است، ولی فرمول ردیف 1 عدد 6/46 را برمیگرداند که مقدار مورد نظر نیست. پس اولویت اجرا باید با استفاده از پرانتزها مشخص شود. در(تصویر 1:فرمول های محاسبه مثال) فرمول ها و پاسخ‌های حالت‌های مختلف استفاده از پرانتز آورده شده است. فقط ردیف 6 و 7 پاسخ صحیح را تولید کرده اند.

بهتر است برای خوانایی دستورات محاسباتی، از پرانتزها استفاده شود، حتی اگر بدون پرانتز نیز، نتیجه ی مورد نظر شما از محاسبات حاصل شده باشد.

عملگرهای رشته ای

تنها عملگر رشته ای، عملگر & است از این عملگر برای ترکیب رشته‌ها استفاده میشود. اگر بخواهید در فرمول از مقدارهای رشته ای استفاده کنید باید آن‌ها را بین دو علامت گیومه (“”) قرار دهید.به عنوان مثال اگر در خانه ی B1 کلمه ی libre وارد شده باشد،( تصویر زیر) حاصل فرمول تایپ شده در C1 در (تصویر زیر) قابل مشاهده است.

formula-with-operator

عملگرهای رشته ای
توضیحات عملگر
ترکیب چند رشته ی متنی و تبدیل آن به یک رشته است. &

توابع بسیاری در calc وجود دارند که میتوانند به جای برخی عملگرها استفاده شوند. تنها عملگر رشته ای & است، در حالی که تابع های متعددی هستند که بر روی داده‌های رشته ای (متنی) کار میکنند. این تابع ها را در قسمت آشنایی با برخی تابع ها خواهیم دید.

مثال۴

دو رشته ی هفته و اول را با هم ترکیب کنید به طوری که نتیجه هفته اول شود. همینطور رشته ی لاتین First Week را از ترکیب دو رشته ی Week و First ایجاد کنید. مراحل انجام کار به صورت زیر است:

1.فرمول های (تصویر بالا) را تایپ کنید.
2.نتیجه ی فرمول های نوشته شده برای ترکیب رشته ی فارسی و لاتین را در (تصویر زیر) مشاهده میکنید. نتیجه ی فرمول خانه ی A1 مقدار هفته اول است که مورد نظر ما نبوده است. تفاوت فرمول های ردیف اول با فرمول ردیف دوم استفاده از نویسه ی فضای خالی است. در انتهای رشته اول در فرمول ردیف دوم نویسه ی فضای خالی را با فشردن دکمه ی Space در متن درج کرده ایم.
3.دقت کنید که در ترکیب دو رشته ی انگلیسی بدون نویسه ی فضای خالی، حروف به هم چسبیده نمیشوند ولی همانطور که مشاهده میکنید، نتیجه ی فرمول ردیف اول با فرمول های ردیف دوم متفاوت است.

دقت شود که در حالت متن فارسی، فرمول ترکیب رشته از راست به چپ نمایش داده عمل میشود.

عملگرهای مقایسه ای

عملگرها امکان مقایسه ی دو مقدار را فراهم میکنند و حاصل آن‌ها درست / True یا غلط /False است. اولویت اجرای این عملگرها، پس از عمگرهای محسابات ریاضی و عملگر رشته ای است. عملگرهای مقایسه‌ای در (جدول:عملگرهای مقایسه ای) نشان داده شده است.

عملگرهای مقایسه ای
مثال توضیحات عملگر
A1 = B1 مساوی با =
A1 > B1 بزرگ‌تر از >
A1 < B1 کوچک‌تر از <
A1 >= B1 بزرگ‌تر از یا مساوی از >=
A1 ⇐ B1 کوچکتر از یا مساوی با
A1 <> B1 نامساوی با <>

عملگرهای آدرس خانه ها

برای تعیین محدوده‌ای از خانه ها، از عملگر آدرس استفاده میشود. اولویت عملگرهای آدرس از تمام عملگرهای دیگر بالاتر است. عملگر آدرس ترکیبی از سه عملگر () است. سه حالت آدرس دهی محدوده در calc به شرح زیر است:

آدرس دهی محدوده‌ای از خانه ها

به عنوان مثال عبارت C3:E7 به خانه‌های بین و خود خانه‌های C3 و E7 اشاره میکند.

آدرس دهی ستونی

در آدرس دهی ستونی، نام جزء اول آدرس ثابت است و شماره ی پس از نام ستون تغییر میکند; مانند F1:F10

آدرس دهی سطری

در آدرس دهی سطری، نام جزء اول متفاوت است و شماره ی پس از نام ستون‌ها ثابت است; مانند A4:F4

عملگرهای آدرس
مثال توضیحات عملگر
B5:B15 عملگر ناحیه است که یک آدرس به تمام خانه‌های بین دو آدرس اشاره میکند و شامل دو آدرس نیز میباشد. :
SUM(B5:B15,D5:D15) عملگر جمع مجموعه ها/ترکیب دو ناحیه است که به تمام خانه‌های هر دو ناحیه اشاره میکند ,
B7:D7 C6:C8 عملگر اشتراک مجموعه ها است که به تمام خانه‌های مشترک دو ناجیه اشاره میکند. (فضای خالی)
برنامه ی calc به طور پیش‌فرض در خانه‌هایی که دارای فرمول هستند، نتیجه را نمایش میدهد و متن فرمول با انتخاب خانه در نوار فرمول قابل مشاهده است. برای مشاهده ی فرمول در خانه‌های کاربرگ به جای نتیجه محاسبه، از منوی View گزینه Show Formula را انتخاب کنید
0 0 رای ها
رتبه بندی مقاله